Niedawno pisaliśmy o korepetycjach w kontekście konkurencji dla szkół językowych. Dzisiaj na warsztat bierzemy self-learning, samodzielne uczenie się. Jest to metoda dość chętnie stosowana przez osoby uczące się języków obcych. Coraz więcej osób decyduje się na pozyskiwanie wiedzy językowej bez wsparcia nauczycieli. Czy to ma sens? Metoda posiada zalety (np. oszczędność), ale ma też poważne wady. Okazuje się bowiem, że mało kto potrafi uczyć się bez odpowiedniego zaplecza wykwalifikowanej kadry – mamy problem z motywacją i konsekwencją. Jeśli jednak chcesz spróbować self-learningu najpierw dokładniej poznaj tę metodę i sprawdź czy podołasz jej wymaganiom.
Jesteś sobie kapitanem, statkiem i okrętem
Decydując się na samodzielną naukę musisz samodzielnie zdecydować:
- czego chcesz się nauczyć;
- kiedy będziesz się uczył;
- jakie pomoce naukowe wykorzystasz;
- w jaki sposób będziesz sprawdzał swoje postępy.
Już te cztery podstawowe zasady będą dla Ciebie dużym wyzwaniem. Przeanalizujmy szczegóły.
Czego chcesz się nauczyć?
Wyznacz sobie konkretny cel główny oraz cele pośrednie. To niezwykle ważne w przypadku self-learningu. W pierwszej kolejności określ cel nadrzędny np. „chcę poznać język angielski”, a następnie poszczególne cele pośrednie, które przybliżą Cię do niego np. „nauczę się 1000 słów”. W przypadku samodzielnej nauki dobrze jest dzielić cele pośrednie na jeszcze mniejsze wyzwania, możliwe do osiągnięcia w krótkim terminie np. „w tym tygodniu nauczę się 100 nazw przedmiotów”. Wyznaczenie takich celów zwiększa motywację i na zweryfikowanie nabytej wiedzy i postępów w nauce.
Wadą samodzielnego nauczania jest kwestia wyboru konkretnego celu głównego i celów pośrednich. Skoro nie jesteś nauczycielem, jak masz samodzielnie ocenić co będzie realnym wyzwaniem, które możesz osiągnąć, a co przerostem ambicji, który doprowadzi Cię do załamania? 😉
Czas nauki
Lekcje w szkole mają 45 minut i trwają od 8.00 do 12.30, zajęcia na studiach to 90 minut w każdą środę w godzinach między 8.00 a 20.00 itd. Takie z góry wyznaczone ramy z jednej strony porządkują rzeczywistość, ale z drugiej strony wiele osób nie czuje się komfortowo z ściśle określonym terminem i czasem trwania zajęć. Uważamy, że będzie nam łatwiej zdobywać wiedzę w godzinach ustalanych elastycznie, w oparciu o codzienne, bieżące plany. To założenie spełni tylko self-learning. Jedynie w wypadku tej metody, masz możliwość określić kiedy będziesz się uczył. Możesz dobrać najbardziej efektywne dla siebie pory dnia i tygodnia. Każdy z nas ma wewnętrzny zegar, który mówi nam w jakich godzinach umysł najszybciej pochłania wiedzę i dzięki nauce w domu może to wykorzystać.
Niestety samodzielny wybór czasu nauki wymaga bardzo dużej samodyscypliny, której większości z nas brakuje! Dostosowanie czasu nauki do swoich prywatnych możliwości nie jest wcale łatwe i to z kilku powodów. W pierwszej kolejności większość ludzi ma tendencję do odkładania wszystkiego na później. Po wtóre w życiu codziennym poza nauką każdy ma również wiele innych obowiązków, w związku z czym często uczenie się musi ustąpić miejsca pracy zawodowej, opiece nad dzieckiem czy pracom domowym. Tym samym samodzielna nauka staje się bardzo nieefektywna.
Pomoce naukowe
Trzecią ważną cechą samodzielnej nauki jest możliwość dobrania podręczników pasujących do indywidualnych potrzeb, posiadanych umiejętności i wiedzy. Dzisiejszy rynek wydawniczy jest bardzo szeroki, dzięki czemu każdy z pewnością znajdzie pozycję, która umożliwi mu efektywną naukę. Poza podręcznikami papierowymi można dziś znaleźć również wiele pomocy naukowych w formie elektronicznej takich jak audiobooki, e-booki, kursy językowe w postaci interaktywnego oprogramowania komputerowego itp. Tak szeroka gama pomocy naukowych daje poczucie dużych możliwości samodzielnego uczenia się.
Z drugiej jednak strony wśród tysięcy pomocy naukowych, które mają wspomóc osiąganie wiedzy jest wiele małowartościowych pozycji. Częstokroć pojawiają się w nich błędy, których bez pomocy z zewnątrz nie da się wyłonić. Dodatkowym mankamentem samodzielnego doboru podręczników i innych pomocy jest również ich cena. Za dobre książki do nauki języka często trzeba sporo zapłacić. Prawdopodobieństwo, że zadowoli Cię pierwszy podręcznik, jaki kupisz jest niewielkie. W przypadku nauki w szkole, na studiach czy w prywatnych szkołach językowych problem z doborem materiałów do nauki spada na nauczyciela, dzięki czemu można być pewnym, że wybrał jak najlepsze pozycje.
Samodzielne nauczanie daje osobie uczącej się bardzo wiele możliwości, niemniej jednak jest także niezwykle wymagające. Osoby, które posiadają silną motywację oraz umiejące się zdyscyplinować do nauki mogą osiągają dzięki tej metodzie pewne sukcesy, jednakże w naszym społeczeństwie jest ich znaczna mniejszość. Większość z nas o wiele lepiej czuje się pod okiem nauczyciele lub lektora, który kieruje nauką. Samodzielna nauka będzie za to świetnie spełniać swoją funkcję jako dodatkowa opcja wspomagająca szkolny tryb zajęć.